Tê giác đen là một loài động vật ăn cỏ chuyên ăn các loại lá cây, cành và chồi non, hoa quả và các loại cây bụi có gai. Thức ăn này của chúng góp phần làm giảm các loại cây thân gỗ và kết quả là tạo ra nhiều không gian cho các loại cỏ phát triển, đem lại lợi ích cho các động vật khác. Các cá thể trưởng thành thường sống riêng lẻ trong tự nhiên nhưng sẽ cặp đôi trong mùa giao phối, với con cái đi cùng với con của nó trong thời kỳ nuôi con nhỏ. Đôi khi, các con mẹ và các con (con cái) của chúng có thể tạo ra các nhóm nhỏ. Tê giác đen thường được cho là động vật sống đơn độc, với mối liên kết mạnh mẽ duy nhất giữa một con mẹ và con bê của nó. Ngoài ra, con đực và con cái có mối quan hệ đồng mẫu trong suốt thời gian giao phối, những con tê giác trưởng thành và những con tê giác mới lớn thường tạo thành những liên kết lỏng lẻo với những cá thể lớn tuổi già yếu có quan hệ giao phối.

Chúng không phải là động vật hay độc chiếm lãnh thổ và thường xuyên giao đấu với các con tế giác ở các vùng khác. Phạm vi phân bố của chúng thay đổi tùy theo mùa và sự sẵn có của thực phẩm và nguồn nước. Nói chung chúng có các phạm vi phân bố nhỏ hơn và mật độ lớn hơn trong môi trường sống có nhiều thực phẩm và nước có sẵn, và ngược lại nếu nguồn tài nguyên không sẵn có. Giới tính và tuổi của tê giác cá nhân ảnh hưởng đến phạm vi và kích cỡ của khu vực sinh sống của chúng, với phạm vi của con cái lớn hơn so với con đực, đặc biệt là khi đi kèm với một con bê. Các con tê giác đen cũng được quan sát thấy có một khu vực nhất định mà chúng có xu hướng ghé thăm và nghỉ ngơi thường xuyên được gọi là "nơi trú ẩn" thường ở tầng cao. Cá nơi nương náu này có thể dao động từ 2,6 km2 đến 133 km2 và nhỏ hơn phạm vi nhà có nguồn tài nguyên dồi dào hơn các phạm vi trú ở lớn hơn.

Tê giác đen trong tình trạng nuôi nhốt và đặt chỗ ngủ đã được nghiên cứu gần đây để cho thấy con đực ngủ lâu hơn so với con cái gần gấp đôi về mặt thời gian. Các yếu tố khác đóng một vai trò trong lúc chúng nằm ngủ là vị trí của nơi chúng quyết định sẽ đặt lưng ngủ. Mặc dù chúng không ngủ được lâu hơn nữa, chúng sẽ ngủ ở những thời điểm khác nhau do vị trí của chúng bị giam giữ, hoặc khu vực của công viên. Tê giác đen cũng sử dụng cùng đường mòn mà những con voi sử dụng để lấy từ các khu vực tìm kiếm thức ăn cho các lỗ nước. Chúng cũng sử dụng các con đường nhỏ hơn khi chúng bứt lá kiếm ăn. Chúng chạy thực sự rất nhanh và có thể đạt tốc độ 55 km/giờ (34 mph) bằng cách chạy trên ngón chân trái ngược với vẻ ngoài khá ục ịch.

Hai chiếc sừng ghê gớm được sử dụng để phòng thủ và đe dọa. Tê giác đen có tiếng là cực kỳ hung dữ và dễ bị tổn thương trước những mối đe dọa, chúng thường nóng giận vô cớ. Các con tê giác đen sẽ đánh nhau, và chúng có tỷ lệ chết cao nhất đối với bất kỳ động vật có vú nào: khoảng 50% con đực và 30% con cái chết do thương tích liên quan đến chiến đấu và tranh giành (đấu tranh sinh tồn). Tê giác trưởng thành thường không có động vật ăn thịt tự nhiên (thiên địch), nhờ vào kích cỡ của chúng cũng như làn da dày và cái sừng chết người đầy chết chóc. Tuy nhiên, các con tê giác đen trưởng thành đã được biết đến là làm mồi cho cá sấu trong những hoàn cảnh đặc biệt. Tên giác non và rất ít khi, những con mới lớn cũng có thể bị săn mồi bởi sư tử.